W dniu 24 marca 2016 roku w Kijowie odbyło się drugie forum międzynarodowe „KSZTAŁTOWANIE CEN TRANSFEROWYCH -2016″, które już zaprezentowało się jako ważna platforma wymiany opinii i porad profesjonalnych praktyków w zakresie kształtowania cen transferowych (dalej – KCT).
Forum zgromadziło prawie 200 uczestnikówi umożliwiło omówienie pierwszej praktyki stosowania norm prawa podatkowego w zakresie KCT z przedstawicielami organów kontrolujących (PSF), sądowej gałęzi władzy i doradcami firm działających w różnych branżach gospodarki.
Organizatorami przedsięwzięcia zostały: Rada Niezależnych Księgowych i Audytorów Ukrainy, Międzynarodowe Centrum Prawne EUCON, Asocjacja Doradców Podatkowych i Międzynarodowy Związek Audytorski.
Pierwsza dyskusja panelowa nadała ton całemu przedsięwzięciu. W niej wzięli udział: Zastępca Ministra Skarbu Ukrainy Ołena Makiejewa, deputowany ludowy, Zastępca Przewodniczącego Komitetu RNU do spraw polityki podatkowej i celnej Andrij Żurzij, Kierownik Międzyregionalnego Zarządu Głównego PSF – Biura centralnego do obsługi większych podatników Eugeniusz Bambizow, Dyrektor Departamentu Audytu Podatkowego i Celnego PSF Ukrainy Natalia Ruban. Moderatorami panelu zostali organizatorzy corocznego forum – adwokat, partner kierujący Międzynarodowego Centrum Prawnego EUCON Yaroslav Romanchuk audytor, partner kierujący Międzynarodowego Związku Audytorskiego Larysa Vrublevska.
Otwierając forum, adwokat, partner kierujący Międzynarodowego Centrum Prawnego EUCON Yaroslav Romanchuk zaakcentował uwagę gości na rosnącym zainteresowaniu kwestiami KCT w kontekście planu BEPS, a także zawiadomił, że w dniu 21 marca 2016 r na wspólnej naradzie kierownictwa NBU, PSFU i Komitetu Antymonopolowego została podjęta decyzja o opracowaniu ogólnej strategii deofszoryzacji biznesu w kontekście wdrożenia planu BEPS.
W swoim wystąpieniu Zastępca Ministra Skarbu Ołena Makiejewa podkreśliła, że przedsięwzięcia, przewidziane w planie BEPS, będą przeprowadzane w ramach walki z rozmywaniem bazy podatkowej i na pewno stopniowo zostaną implementowane do prawa krajowego Ukrainy, jednak ten proces nie będzie szybki.
Natalia Ruban poinformowała o organizacji pracy pododdziałów, kontrolujących przestrzeganie przepisów prawa w zakresie KCT. Ona podkreśliła, że w okresach sprawozdawczych 2013-2014 przez PSF zostały ujawnione 109 faktów nieterminowego i niepełnego składania sprawozdań przez podatników. W roku 2014 96 płatników w drodze samodzielnego korygowania zwiększyli przedmiot opodatkowania podatkiem dochodowym o kwotę 379 mln.hrn., a w 2015 roku – 121 podatnik o kwotę 913 mln. hrn.
Przedstawiciele władzy wykonawczej odpowiedzieli na pytania, dotyczące implementacji i reformy prawa podatkowego w zakresie KCT. Z kolei Eugeniusz Bambizow poinformował o tym, że została podjęta decyzja o przydzieleniu każdemu większemu podatnikowi doradcy-przedstawiciela PSF a także opowiedział o pierwszej praktyce kontroli w zakresie KCT.
Z kolei Larysa Vrublevska podkreśliła, że obecnie na podatnikowi ciąży obowiązek sporządzania dokumentacji dot. KCT, dlatego uzasadnieniem poziomu cen należy zajmować się na bieżąco i w pierwszej kolejności o tym powinny pamiętać spółki, które podpadają pod kryteria ryzyk, ujawnianych w trakcie monitorowania transakcji kontrolowanych.
Podsumowując odpowiedzi urzędników można dojść do wniosku, że w roku 2016 nie warto spodziewać się kardynalnych zmian w polu prawnym. Także zostało „obiecane”, że kontrola przestrzegania przepisów w zakresie KCT będzie dokonywana w sposób wyważony i ostrożny. Kontrolą zostaną objęte firmy, stosujące agresywne planowanie podatkowe, wymigujące się od płacenia podatków, nadużywające przepisów umów o unikaniu podwójnego opodatkowania.
O międzynarodowym planowaniu podatkowym przez pryzmat decyzji G20 i OECD opowiedziała audytor Międzynarodowego Związku Audytorskiego Żanna Biłobłowska. W szczególności, ona dokładnie opowiedziała o sześciu kierunkach przedsięwzięć w ramach planu BEPS. Należy pamiętać, że zasady BEPS tylko określają kierunki i nie są obowiązkowym do stosowania przepisem prawa. Wśród zasad współczesnego planowania podatkowego szczególna uwaga została poświęcona zasadzie koniecznej obecności ekonomicznej – „Substance”, polegającej na tym że na terytorium państwa powinna prowadzić działalność gospodarczą realna spółka.
O osobliwościach stosowania zasad KCT na przykładzie Białorusi opowiedział Ołeksij Darjin, Kierownik Praktyki Podatkowej i Komercyjnej firmy prawniczej REVERA.
Druga sesja forum została poświęcona aktualiom kampanii sprawozdawczej 2015 roku. Moderatorem została kierownik Związku ekspertów Związku Doradców Podatkowych Ukrainy Ludmiła Rubanenko.
O metodach uzasadnienia poziomu cen z punktu widzenia istnienia i dostępności informacji o transakcjach porównywanych opowiedziała audytor Międzynarodowego Związku Audytorskiego Oksana Puźko. Ona także udzieliła rekomendacji w przedmiocie źródeł poszukiwania danych w celu stosowania różnych metod kształtowania cen i przedstawiła sposób ich stosowania z wykorzystaniem metodyki case method.
Kwestie, dotyczące sporządzania dokumentacji, przedstawiła Larysa Vrublevska Zgodnie z przepisami obowiązującego prawa podatnicy, realizujące transakcje kontrolowane, mają obowiązek prowadzenia i przechowywania dokumentacji dot. KCT. Łarysa Wrublewska podzieliła się doświadczeniem i udzieliła rekomendacji w sprawie efektywnego algorytmu przygotowania dokumentów, wyjaśniła w jaki sposób należy dokonywać updatu dokumentacji za poprzedni okres sprawozdawczy i jak uniknąć zbędnego ryzyka. W tym kontekście firma powinna sporządzać dokumentację z uwzględnieniem polityki ogólnej w ramach grupy firm i przestrzegać się szeregu podstawowych zasad.
Cechą charakterystyczną forum było także to, że nareszcie pojawiły się pierwsze opisania sytuacji (case) w zakresie dokonywania kontroli u podatników. Właśnie tej kwestii została poświęcona większa część czasu.
W szczególności, w ramach trzeciej sesji zostały rozpatrzone kwestie dot. kontroli podatkowej, kształtowania strategii obrony interesów podatnika, pierwszego doświadczenia argumentacji poziomu cen i praktyki sądowej. Moderatorem sesji został dyrektor Instytutu Naukowo-Badawczego Prawa Finansowego, członek Asocjacji Doradców Podatkowych Dmytro Serebriański.
O czynnikach podwyższonego ryzyka, które mogą spowodować kontrolę, opowiedział adwokat Międzynarodowego Centrum Prawnego EUCON Włodzimierz Bewdza. Włodzimierz podkreślił że istnieje dużo czynników ryzyka przeprowadzenia kontroli przez PSF Ukrainy. W tej sytuacji podatnikom należy wdrażać zespołowe podejście do pracy fachowców w celu zapewnienia przestrzegania zasad KCT, z uwzględnieniem tego, że organy podatkowe stale rozwijają się i przejmują doświadczenie zagranicznych urzędów skarbowych.
Kierownik działu kontroli KCT Departamentu Audytu Podatkowego i Celnego PSF Ukrainy Mykoła Miszyn z kolei opowiedział nie tylko o podejściu, podstawach i procedurach dokonywania kontroli, lecz także przedstawił konkretne sytuacje. Według jego słów już zostały przeprowadzone kontroli 3 podatników, w 5 firmach rozpoczęto kontrolę i w najbliższym terminie planuje się rozpoczęcie kontroli u 5 kolejnych płatników. Także Mykoła wyjaśnił treść procedury przesłuchań funkcjonariuszy w ramach analizy poziomu cen ustalanych dla transakcji kontrolowanych. Ww. zasada na razie nie miała zastosowania w praktyce, ale planuje się jej stosowanie w najbliższym czasie. Razem z tym w przepisach prawa obowiązującego nie przewidziana jest odpowiedzialność za odmowę złożenia zeznań podczas przesłuchania. Także nie istnieje zakazu obecności konsultanta lub adwokata na przesłuchaniu funkcjonariusza.
Sędzia Naczelnego Sądu Administracyjnego Ukrainy Natalia Błażiwska, podzieliła się doświadczeniem międzynarodowym w zakresie rozwiązywania sporów dotyczących KCT a także opowiedziała o konkretnych sytuacjach i decyzjach sądowych w sprawach dot. KCT, podjętych przez sądy instancji apelacyjnej z różnych regionów Ukrainy (obwody Charkowski, Lwowski, Zaporoski). Natalia Błaziwska powiedziała, że na następnym forum prawdopodobnie już można będzie omawiać także precedensy decyzji sądowych podjętych przez Naczelny Sąd Administracyjny i Sąd Najwyższy w sprawach dotyczących konkretnych sytuacji KCT w Ukrainie.
Podczas czwartej, końcowej sesji zostały omówione praktyczne sytuacje, związane z uzasadnieniem cen, ustalanych dla transakcji.
Wyraźny algorytm uzasadnienia cen ustalanych dla transakcji importu towarów, realizowanych w ramach grupy firm, a także przykłady sytuacji w tym zakresie w realnych firmach przedstawiła doradca podatkowy Międzynarodowej grupy prawniczej IB Group Anna Szawluk. Anna powiedziała, że cały proces uzasadnienia ceny najlepiej zorganizować w takiej kolejności: 1) dokonać analizy funkcjonalnej, 2) określić stronę, która poddaje się badaniu, 3) obrać metodę KCT, 4) dokonać analizy/wyboru transakcji porównywanych/firm, 5) dokonać analizy porównawczej.
Wszystkie zdjęcia z forum dostępne są TU
Strona forum w Facebook.
Reportaże o forum w Mediach:
- Gazeta Biznes;
- Praktyka prawnicza: reportaż 1, reportaż 2, reportaż 3
- Газета „Бухгалтерия”
- Бухгалтерський тижневик „Дебет-Кредит”
- Companion