Przyszłość strategicznego partnerstwa omawiana podczas XIX Międzynarodowego Forum "Polsko-Ukraińskie Dni Biznesu"

W dniu 25 kwietnia 2024 r. w Warszawie odbyło się XIX Międzynarodowe Forum „Polsko-Ukraińskie Dni Biznesu”, podczas którego przedstawiciele społeczności biznesowej Polski i Ukrainy omówili możliwości i sposoby wzmocnienia trwałych relacji partnerskich mających na celu rozwój gospodarczy obu krajów.

FOTOREPORTAŻ

W tym roku, oprócz współpracy handlowo-gospodarczej, forum skupiło się na rozwoju relacji dwustronnych w sektorach obronności i bezpieczeństwa.

Tradycyjnie wydarzenie otworzyli Yaroslav Romanchuk, Prezes Zarządu Zrzeszenia Ukraińskiego Biznesu w Polsce, Partner Zarządzający Grupy Prawniczej EUCON oraz Ireneusz Derek, Współprzewodniczący Rady Zrzeszenia Ukraińskiego Biznesu w Polsce, Członek Narodowej Rady Inwestycyjnej przy Prezydencie Ukrainy, którzy byli również moderatorami pierwszego panelu dyskusyjnego.

W swoim powitalnym wystąpieniu moderatorzy zauważyli, że współpraca w sektorze obronnym rośnie i nadszedł czas, aby biznes aktywnie rozmawiał o tej współpracy i angażował się w nią. Podkreślili, że branża ta jest bardzo ważna i przyszłościowa dla rozwoju gospodarczego obu krajów.

Podczas pierwszego panelu dyskusyjnego uczestnicy rozmawiali o przyszłości handlu i współpracy gospodarczej między Polską a Ukrainą przez pryzmat wyzwań geopolitycznych na świecie, sytuacji na granicy i rosnących wydatków na obronność.

W swoim wystąpieniu Paweł Zalewski, Sekretarz Stanu w Ministerstwie Obrony Narodowej RP, zaznaczył, że dla Polski niezwykle ważne jest nie tylko zapewnienie bezpieczeństwa własnego kraju, ale także wspieranie bezpieczeństwa sąsiadów. Poinformował również o aktywnych wysiłkach Polski na rzecz stworzenia korzystnych warunków dla rozwoju biznesu w sektorze obronnym. „Naszym zadaniem jest stworzenie odpowiedniego klimatu dla rozwoju biznesu w sektorze obronnym. Obecnie rząd aktywnie działa na rzecz ułatwienia warunków inwestowania w obronność” – podkreślił prelegent.

Paweł Zalewski zauważył również, że Polska jest obecnie centrum logistycznym i szkoleniowym dla Ukrainy, a także głównym dostawcą sprzętu wojskowego. Mamy również ambicje, aby stać się centrum przemysłu obronnego dla Ukrainy.

Anna Gvozdiar, Zastępca Ministra Przemysłu ds. strategicznych obszarów przemysłowych Ukrainy, zauważyła w swoim wystąpieniu, że współczesna Ukraina aktywnie rozwija własny przemysł obronny i nawiązuje partnerstwa z innymi krajami.

Podkreśliła, że w tej branży istnieją duże możliwości dla polskiego biznesu, obejmujące nie tylko produkcję, ale także modernizację, naprawy i innowacje.

„Nasze ministerstwo aktywnie współpracuje zarówno z rządami, jak i prywatnymi przedsiębiorstwami. Otrzymujemy wiele zapytań od spółek zagranicznych. Ponadto regularnie organizujemy forum obronne zarówno w Ukrainie, jak i za granicą. Na przykład, planujemy zorganizować takie forum w Polsce 8 maja. Podczas tych wydarzeń nawiązujemy kontakty z zagranicznymi producentami i angażujemy przedstawicieli ukraińskich spółek, zarówno państwowych, jak i prywatnych. Fora te stają się platformą do nawiązywania trwałych kontaktów i współpracy między ukraińskimi i polskimi przedsiębiorstwami” – powiedziała Gvozdiar.

Ignacy Nemczycki, Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Rozwoju i Technologii RP, podkreślił znaczenie Ukrainy jako partnera gospodarczego dla Polski, w szczególności wskazał, że Ukraina zajmuje siódme miejsce w polskim eksporcie i dwudzieste drugie w imporcie. „Jeśli chodzi o przystąpienie Ukrainy do Unii Europejskiej, musimy zrobić wszystko, aby proces ten był korzystny zarówno dla ukraińskich, jak i polskich przedsiębiorców. Aby to zrobić, musimy opracować konkretne narzędzia i działania” – dodał prelegent.

Jacek Bartmiński, Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Aktywów Państwowych RP, zwrócił uwagę na znaczenie współpracy między Ukrainą i Polską w kontekście przystąpienia Ukrainy do Unii Europejskiej. Podkreślił, że sukces rozwoju kraju zależy od dostępności kapitału i efektywnego wykorzystania zasobów ludzkich.

Pan Bartmiński był również pod wrażeniem organizacji i skuteczności Ukrposhty, która osiąga bardzo dobre wyniki pomimo stanu wojennego. Omówił potencjalne możliwości dla polskich przedsiębiorstw w Ukrainie, nawet w kontekście konfliktu zbrojnego, wspominając przykłady sukcesów polskich przedsiębiorstw, takich jak Kredobank i Polimex, które nadal prowadzą działalność w tym kraju. Jednocześnie podkreślił, że polskie doświadczenie w rozwoju strategicznych przedsiębiorstw i ładu korporacyjnego może służyć jako przykład dla Ukrainy.

Ruslan Perun, Kierownik Działu Gospodarczego Ambasady Ukrainy w Rzeczypospolitej Polskiej, zwrócił uwagę na ścisłą współpracę między stroną ukraińską i polską w tym trudnym dla Ukrainy czasie. Powiedział, że szczególną uwagę zwrócono na znaczące wysiłki w celu przyspieszenia wydawania zezwoleń na towary, które są niezwykle ważne i istotne dla Ukrainy, zwłaszcza w obecnym okresie. „Zapewnienie szybkiego wydawania zezwoleń i sprawnej logistyki transportu jest kluczowym aspektem w ratowaniu życia naszych wojskowych, którzy z poświęceniem walczą o naszą wolność” – podkreślił prelegent.

Oprócz tego opowiedział o postępach w rozwiązaniu kwestii na granicy. „Aktywnie pracujemy nad uzgodnieniem projektu porozumienia między Ukrainą a Polską. Strony uzgodniły tekst, który został już sfinalizowany i przesłany przez stronę polską do Komisji Europejskiej. Spodziewamy się, że to porozumienie zostanie wkrótce podpisane” – powiedział Pan Perun.

O swoim doświadczeniu w prowadzeniu biznesu na rynku ukraińskim opowiedział Szymon Waszczyn, Prezes Zarządu Międzynarodowego Stowarzyszenia Przedsiębiorców Polskich w Ukrainie.

Zauważył, że pracuje na rynku ukraińskim już przez 21 lat i kieruje spółką specjalizującą się w produkcji materiałów budowlanych. „Firmy, które chcą wejść na rynek ukraiński, powinny zrozumieć, że powinno to być coś więcej niż tylko zarabianie pieniędzy. Muszą mieć misję. Moim marzeniem jest wolna i niepodległa Ukraina i jestem gotów poświęcić kilka lat swojego życia, żeby spełnić to marzenie i zapewnić bezpieczeństwo mojemu krajowi – Polsce” – dodał Pan Szymon.

Wśród wyzwań i zagrożeń dla prowadzenia biznesu na rynku ukraińskim w obecnym otoczeniu wymienił: linię frontu, dużą migrację (zarówno wewnętrzną, jak i zewnętrzną), mobilizację, konflikt między gospodarką a obronnością oraz logistykę (blokada granic).

Mykhailo Khariy, Dyrektor Centrum Transformacji Ukrainy, przedstawił szczegóły projektu Transformacji Ukrainy, nad którym pracował wraz z międzynarodowym zespołem najlepszych ekspertów. W swoim wystąpieniu podzielił się kluczowymi aspektami opracowania koncepcji, która łączyła wiedzę i doświadczenie polskiej transformacji, analizę geopolityczną i obecny stan Ukrainy.

„Połączenie wysiłków zagranicznych polityków i ekspertów wraz z ukraińskimi specjalistami będzie kluczowym elementem sukcesu projektu i zapewni możliwość systematycznej transformacji kraju, będzie krokiem w kierunku stworzenia bogatej i stabilnej przyszłości dla Ukrainy” – powiedział Mykhailo Khariy.

„W jaki sposób towary podwójnego zastosowania i rozwój wspólnych przedsiębiorstw w sektorze wojskowo-przemysłowym zmienią strukturę stosunkó handlowo-gospodarczych oraz strategie obrony i bezpieczeństwa naszych krajów?” – tak brzmiał temat drugiego panelu dyskusyjnego.

Moderatorami panelu byli Yaroslav Romanchuk, Prezes Zarządu Zrzeszenia Ukraińskiego Biznesu w Polsce, Partner Zarządzający Grupy Prawniczej EUCON oraz Ireneusz Derek, Współprzewodniczący Rady Zrzeszenia Ukraińskiego Biznesu w Polsce, Członek Narodowej Rady Inwestycyjnej przy Prezydencie Ukrainy.

Marcin Kubicza, Dyrektor Projektów Strategicznych, Ministerstwo Aktywów Państwowych RP, podkreślił znaczenie wsparcia i współpracy między Ukrainą i Polską w sektorze obronnym, podkreślając, że współpraca ta jest ważnym elementem odpowiedzi na obecne wyzwania w zakresie bezpieczeństwa.

Krzysztof Szyszkowski, Kierownik Działu Projektów Zbrojeniowych Polskiej Grupy Zbrojeniowej S.A., zaznaczył, że od początku konfliktu zbrojnego na Ukrainie jego firma nie tylko szukała korzyści dla swojego biznesu, ale także miała misję wspierania Ukrainy. Prowadzone negocjacje z Ukroboronpromem pokazały możliwości współpracy, a podpisanie kontraktu na produkcję amunicji podczas ostatniej wizyty Prezydenta Zełenskiego w Polsce było konkretnym osiągnięciem.

„Widzimy trend w kierunku towarów podwójnego zastosowania, co otwiera przed nami nowe możliwości rozwoju. Aby jak najlepiej wykorzystać ten potencjał, musimy wprowadzić nowe formy współpracy, w szczególności zakładać wspólne przedsiębiorstwa z polsko-ukraińskim kapitałem” – powiedział Szyszkowski.

Mykhailo Shevchenko, p.o. zastępcy dyrektora generalnego ds. rozwoju Ukroboronpromu, zauważył, że w 23 roku spółka zaczęła aktywnie angażować zagraniczne przedsiębiorstwa do opracowania ich produktów i produkcji. Podkreślił przykład udanej współpracy – utworzenie wspólnego przedsiębiorstwa z Rheinmetall.

Mykhailo Shevchenko zaznaczył, że utworzenie wspólnych przedsiębiorstw to tylko jeden z rodzajów współpracy, dodając, że można rozważyć inne formy współpracy, takie jak umowy inwestycyjne, umowy o wspólnym prowadzeniu działalności oraz umowy o wspólnej produkcji. Odnośnie wymiany doświadczeń, prelegent zauważył, że są oni szczególnie zainteresowani doświadczeniami związanymi z przejściem Sił Zbrojnych RP z uzbrojenia radzieckiego na zachodnie.

Andrii Deshchytsia, Współprzewodniczący Rady Zrzeszenia Ukraińskiego Biznesu w Polsce. Ambasador Ukrainy w Polsce (2015-2022), podkreślił, że jego zdaniem współpraca między Ukrainą a Polską w sektorze obronnym jest najbardziej obiecująca w takich obszarach, jak produkcja dronów, amunicji i prace remontowe. „Potrzebujemy szybkich decyzji i wzajemnego zaufania. Musimy być świadomi, że opóźnienia w niektórych decyzjach i pozwoleniach mogą odegrać decydującą rolę na polu bitwy” – powiedział prelegent.

Vadym Melnyk, Prezes Zarządu DRONEHUB GROUP Sp. z o.o., w swoim wystąpieniu skupił się na konieczności zapewnienia skutecznej komunikacji między organizacjami rządowymi i przedsiębiorstwami, a także na potrzebie deregulacji rynku w celu wspierania rozwoju startupów.

Vadym Melnyk zauważył również, że Polska może pomóc Ukrainie w skutecznym tworzeniu i strukturyzowaniu biznesu, a ukraińskie firmy mają unikalne możliwości i doświadczenie w rozwijaniu usług. Współpraca ta, jego zdaniem, ma potencjał dla przyszłego rozwoju w sektorze obronnym.

Swoim zdaniem na temat rozwoju technologii bezzałogowych i współpracy w tej dziedzinie między Polską a Ukrainą podzielił się Robert Fintak, Prezes Zarządu Polskiej Izby Systemów Bezzałogowych. Zauważył, że w ostatnich latach nastąpiła znacząca ewolucja w dziedzinie systemów bezzałogowych, podkreślając najnowsze postępy w rozwoju technologii, które stały się ważne na polu bitwy.

Podkreślił potrzebę uproszczenia certyfikacji tych produktów, zwłaszcza gdy jest to krytyczne z punktu widzenia bezpieczeństwa.

Valeriy Borovyk, Dyrektor generalny First Contact LLC. Dowódca specjalnego oddziału dronów uderzeniowych «Biały Orzeł», powiedział, że od 2014 roku ich spółka produkuje różne typy dronów wykorzystywanych w Ukrainie do wykonywania różnych misji bojowych.

Podkreślił, że dla polskich spółek specjalizujących się w obronności ważna jest obecność na froncie w Ukrainie, ponieważ jest to klucz do ich sukcesu.

Valeriy Borovyk zaprosił również polskie spółki działające w sektorze obronnym do aktywnej współpracy i podkreślił, że ich spółka jest gotowa pomóc polskiemu rządowi w udoskonaleniu procedur szybkiej dostawy sprzętu z Polski do Ukrainy.

„Jesteśmy gotowi przyczynić się do waszego sukcesu nie tylko poprzez ulepszanie waszego sprzętu, ale także poprzez wspólne rozwijanie produkcji. Dzięki naszemu doświadczeniu staniecie się bardziej konkurencyjni. Zapraszamy wszystkie zainteresowane strony do współpracy i wspólnego opracowywania innowacyjnych i skutecznych rozwiązań w sektorze obronnym” – powiedział Borovykk.

Ostatnia sesja forum poświęcona była perspektywom i wyzwaniom związanym z finansami, instrumentami finansowymi i ubezpieczeniem ryzyka handlowego w sektorze obronnym.

Otwierając dyskusję panelową, moderator Andrii Romanchuk, adwokat, starszy partner Grupy Prawniczej EUCON, podkreślił znaczenie i aktualność tego tematu, biorąc pod uwagę obecne realia.

O narzędziach udostępnianych przez KUKE dla przedsiębiorców w obszarze handlu i inwestycji opowiedziała Luiza Bednarowska-Kopyść, Dyrektor Departamentu Rozwoju Produktów KUKE. Podkreśliła, że KUKE jest uznanym liderem na rynku ubezpieczeń i gwarancji. W swoim wystąpieniu Pani Luiza zwróciła uwagę na innowacyjne podejście KUKE do ubezpieczania i gwarantowania projektów inwestycyjnych, które pomaga ograniczyć ryzyko i zapewnić stabilność biznesu.

Pani Bednarowska-Kopyść zwróciła również uwagę na wzrost eksportu do Ukrainy i zaprosiła wszystkie zainteresowane strony do współpracy, podkreślając znaczenie partnerstwa i wzajemnie korzystnej współpracy.

Karol Kubica, Dyrektor Zagranicznego Biura Handlowego w Kijowie Polskiej Agencji Inwestycji i Handlu (PAIH), opowiedział o celach i misji Agencji. Zaznaczył, że biuro PAIH w Kijowie zostało ponownie otwarte w ubiegłym roku, dodając, że jego kluczowym celem jest wspieranie polskich firm działających w Ukrainie. Pan Karol dodał, że PAIH świadczy bezpłatne usługi, takie jak poszukiwanie partnerów, weryfikacja kontrahentów, wywiad rynkowy i inne. Wraz z Ministerstwem Rozwoju i Technologii planowane jest otwarcie biur w innych miastach Ukrainy, w tym we Lwowie. „Ukraina stała się priorytetem dla PAIH, a nasze działania mają na celu wspieranie polskiej gospodarki i biznesu” – podkreślił prelegent.

Serhii Savchuk, Dyrektor Departamentu Metodologii Regulacji Niebankowych Instytucji Finansowych Narodowego Banku Ukrainy, zauważył, że NBU kończy prace nad projektem ustawy o systemie ubezpieczeń od ryzyka wojennego. „Na pierwszym etapie obowiązkowe ubezpieczenie od ryzyka wojennego obejmie kwestie związane z eksportem i importem towarów, a także obiektów budowlanych i hipotecznych. Pozostałe przedmioty będą mogły być ubezpieczane dobrowolnie. W kolejnych etapach lista zostanie rozszerzona o obiekty infrastruktury krytycznej” – powiedział Savchuk.

Paweł Huras, ekspert w departamencie rozwoju innowacji, Polski Fundusz Rozwoju, zaznaczył, że Fundusz koncentruje się obecnie na rozwoju kilku obszarów działalności. Jednym z nich są znaczące inwestycje, które nie znajdują finansowania na rynku prywatnym, w szczególności w sektorze obronnym i dóbr podwójnego zastosowania. Drugim obszarem są średniej wielkości inwestycje realizowane poprzez fundusze venture capital, które inwestują w nowe technologie i start-upy.

„Nasz fundusz jest zainteresowany w innowacjach i rozwoju technologii, które mogą być wykorzystane w obronności i bezpieczeństwie. Rozważamy również inwestycje nie tylko w broń, ale także w systemy zapewniające bezpieczeństwo energetyczne, bezpieczeństwo logistyczne, monitorowanie przestrzeni powietrznej i rozwój sztucznej inteligencji. W tym celu aktywnie współpracujemy z ukraińskimi i polskimi start-upami i firmami technologicznymi” – powiedział pan Huras.

W swoim wystąpieniu Oleksandr Melnychenko, p.o. dyrektora wykonawczego UkraineInvest, opowiedział o aktualnych możliwościach inwestycyjnych Ukrainy, podkreślając uwagę na potrzebach odbudowy infrastruktury mieszkaniowej i infrastrukturalnej.

Przedstawił kompleksowy przewodnik dla potencjalnych inwestorów, którzy są gotowi zainwestować ponad 12 milionów euro, w tym prelegent przedstawił wymagania dotyczące projektów inwestycyjnych, formy wsparcia, wysokość wsparcia i kroki, które należy podjąć przy ubieganiu się o wsparcie państwa. Pan Melnychenko zauważył, że dla inwestorów, którzy chcą zainwestować mniej niż 12 milionów euro, UkraineInvest zapewnia pomoc doradczą i wsparcie.

Yaroslav Khariy, CEO BFS LLC (Best Financial Solutions), współzałożyciel RADIOBIRD Sp. z o.o., zwrócił uwagę na konieczność opracowania programów wspierających instrumenty handlowe, zwłaszcza w kontekście finansowania projektów podwójnego zastosowania. Pan Yaroslav podkreślił znaczenie dotacji rządowych i ścisłej współpracy z rządami zaangażowanymi w ten proces. Wśród wyzwań i ryzyk dla biznesu wymienił ryzyka związane z płatnościami finalnymi, dostawami do spółek ukraińskich posiadających aktualne kontrakty oraz inne trudności, w tym związane z systemem finansowym.

Jerzy Kwieciński, Wiceprezes Zarządu PEKAO S.A., wyraził optymizm odnośnie przyszłej współpracy, podkreślając, że współpraca ukraińsko-polska rozwija się, szczególnie w kontekście eksportu, który znacznie wzrósł w ciągu ostatnich dwóch lat.

„Z optymizmem podchodzimy do perspektyw współpracy z Ukrainą. Dla udanej odbudowy kraju potrzebne są znaczne środki finansowe, sięgające setek miliardów dolarów. Nasza spółka czuje się odpowiedzialna i jest gotowa aktywnie uczestniczyć w tym procesie. Ze swojej strony Ukraina musi kontynuować wdrażanie reform gospodarczych i modernizację, aby przyciągnąć inwestycje” – powiedział Kwieciński.